Hoa Tiên Truyện

Tác-giả họ
Nguyễn Huy, tên Tự (lại có tên thứ hai là Yên tự là Hữu Chi hiệu là Uẩn Trai)
quán làng Trường-lưu, xã Lai-thạch, tổng Lai-thạch, huyện La-sơn (tức Can-lộc
ngày nay) tỉnh Hà-tĩnh. Sinh năm quí-hợi niên-hiệu Cảnh-hưng thư tư đời Hậu-Lê
(1743), mất năm canh-tuất (1790) hưởng thọ 48 tuổi.

Dòng-dõi họ Nguyễn, tị-tổ là Nguyễn uyên Hậu thi
đỗ khoa Ngũ-kinh Bác-sĩ đời Tiền-Lê, tiếp về sau nhiều đời khoa-giáp, sĩ-họan.
Thân-phụ là Nguyễn huy Oánh, thi đỗ Thám-hoa, làm quan Hộ-bộ Thượng-thư, từng
đi sứ Trung-hoa. Khi nhỏ thông-minh, có chí đọc sách, đọc nhớ hơn người, 17 tuổi
đỗ Hương-thí, về sau thi Hội, liên trúng tam trường; 36 tuổi được ân riêng, vua
ban Tiến-triều ứng-vụ, và sai sung chức Hiệp-lý lương-hướng các đạo binh
Sơn-tây, Tuyên-quang, Hưng-hóa; lại phái làm chức Đốc-đồng Hưng-hóa, lập được
chiến-công, được thăng thưởng chức Kiểm Đốc-đồng các tỉnh Sơn-tây, Hưng-hóa; được
cải-bổ chức Thanh-bình Hiến-sát-sứ ở Sơn-tây, dẹp loạn an dân, chánh-thanh lừng-lẫy.

Năm 1783, về cư-tang nhạc-mẫu ở làng, nhân khi
thân-phụ về hưu, tiên-sinh xin ở lại hầu-hạ thần-hôn không ra làm quan nữa.

Trước-thuật nhiều tác-phẩm, song chỉ có tập
“Hoa-Tiên ký”, nguyên-văn diễn ở một ca-bản “Đệ-bát tài-tử
Hoa-Tiên ký” của Tĩnh tịnh Trai tiên-sinh đời Minh là được lưu-truyền đến
nay.