Việt Sử Giai Thoại 3

Đầu
năm 1993, NGUYỄN KHẮC THUẦN mang đến tặng tôi tập thứ nhất của bộ VIỆT SỬ GIAI
THOẠI và hứa là sẽ viết tất cả tám tập. Đến đầu năm 1995, quả đúng như vậy,
NGUYỄN KHẮC THUẦN đã tặng tôi đủ tám cuốn của bộ sách này. Đó là một cố gắng
rất đáng khích lệ của người viết và của Nhà xuất bản Giáo dục. Sách gồm những
giai thoại được trích lục từ các bộ chính sử của tổ tiên như:Đại
Việtsửlược, Đại Việt sử kí toàn thư, Khâm định Việt
sử thông giám cương mục, ĐạiNamthực lục, Đại Namliệt truyện…Mọi
giai thoại đều có ghi xuất xứ gọn gàng mà chính xác, đồng thời lại có thêm lời
bàn khá hóm hỉnh, vừa như để giải thích thêm những điều cần giải thích, vừa như
để gợi ý cảm nhận và suy nghĩ về lịch sử cho người đọc.

Cách
làm của NGUYỄN KHẮC THUẦN không phải là mới nhưng lại rất cần. Nói không phải
là mới vì từ nhiều thế kỉ trước, người Trung Quốc đã từng làm và cách nay hàng
trăm năm, tổ tiên ta cũng đã từng làm. Nguyễn Dữ (thế kỉ thứ XVI), tác giả
củaTruyền kìmạn lụclà một ví dụ.
Đầu những năm hai mươi của thế kỉ này, ÔN NHƯ NGUYỄN VĂN NGỌC và TỬ AN TRẦN LÊ

NHÂN với Cổ học tinh hoacũng là một ví dụ. Nhưng, sở dĩ nói
là rất cần vì hầu hết những giai thoại trong bộ sách này, tuy sẵn có trong
chính sử xưa, nhưng chưa được giới thiệu một cách đầy đủ và rõ ràng.

Muốn
học sử một các có hệ thống, tất nhiên là phải đọc các bộ chính sử của cả xưa
lẫn nay, nhưng, quốc thống dằng dặc với bao sự kiện ngổn ngang, thật hiếm có ai
đủ sức thuộc hết được. Cái đọng lại đến muôn đời thường vẫn là những gì độc đáo
nhất, kết tinh giá trị đạo lí, triết lí và nhân bản của mỗi thời đó thôi. Giới
thiệu kho giai thoại của lịch sử nước Việt chính là góp phần giới thiệu những
gì thiêng liêng, vĩnh tồn với cộng đồng người Việt với văn hóa Việt nói chung.

PlayCurrent Time 0:01/Duration Time 0:01Remaining Time -0:00Loaded: 0%Progress: 0%0:01Fullscreen00:00MuteSubtitlessubtitles offCaptionscaptions offChaptersChapters

NGUYỄN
KHẮC THUẦN từng tâm sự với tôi rằng, Cổ họctinh hoa(và
một số tác phẩm tương tự khác) tuy rất có giá trị, được đông đảo bạn đọc tiếp
nhận một cách nồng nhiệt, nhưng những chuyện trong sách ấy, từ bối cảnh, sự

kiện đến nhân vật… đều là của Trung Quốc. Có cái gì đó, nửa như gần, nửa như
xa, thật khó nói. Lẽ đâu, tổ tiên ta chỉ giỏi đánh giặc, còn tư tưởng, triết
lí, đạo đức tất cả chẳng cần bận tâm, bởi đã có khuôn mẫu của Trung Quốc rồi!

VIỆT
SỬ GIAI THOẠIlà một bộ sách mang tên NGUYỄN KHẮC THUẦN nhưng nguồn
gốc lại là của tổ tiên. Điều tốt đẹp của cổ nhân chính là tấm gương sáng của
đời đời con cháu, chỗ bất cập hoặc thậm chí là chỗ chưa phải của cổ nhân chính
là lời răn đe, nhắc nhở hậu thế chớ có dại dột bắt chước theo. Học sử suy cho
cùng cũng là học những bài học kinh nghiệm sinh động và bổ ích như thế đó thôi.

Một
đời học sử, chúng ta có thể không sao nhớ hết những niên đại với chi chít tháng
ngày, không sao nhớ hết những thế hệ Đế vương với hàng trăm những niên hiệu,
nhưng, một đời làm người thì quyết không thể thờ ơ với những bài học kinh
nghiệm quý giá của các đấng tiền bối. VIỆT SỬ GIAI THOẠIlà một
trong những bộ sách biên soạn khá công phu, nhằm giới thiệu lại những bài học
kinh nghiệm quý giá này.

Sách
được tái bản lần thứ tư (dù số lượng phát hành các lần in trước khá lớn) là một
bằng chứng về sự đồng cảm của người đọc đối với tác giá và với Nhà xuất bản
Giáo dục. Tôi viết lời giới thiệu với bạn đọc gắn xa cũng là bởi có sự đồng cảm
này.

ThànhphốHồ
Chí Minh, ngày16-1-1999.

Giáo sư TRẦN
VĂN GIÀU