Ăn Mày Dĩ Vãng

Tên người đàn bà ấy là Sương, Ba Sương, đã chết rồi,
chết rõ mười mươi ngay trước mắt tôi, chính tay tôi đã đào mồ chôn cất để rồi từ
đó, đằng đẵng suốt mười mấy năm sau, cứ mỗi lần bất chợt nhớ đến, hình ảnh
Sương lại xoáy buốt vào tôi những nuối tiếc khắc khoải và cả những day dứt ngọt
ngào.

Vậy mà Sương lại không chết, không hề chết!

Trời ơi!… Nếu tôi không có chuyến đi vào Nam như
cánh chim trốn rét muộn màng ấy, nếu như tôi không vô tình gặp lại, nếu như con
người ấy đừng sống lại thì có lẽ cuộc đời tôi…

Đó là vào một đêm hè oi ả, dự báo những trận mưa
triền miên buồn dứt sắp đổ xuống vùng rừng mới được phục sinh bên dòng sông Hậu.

Tôi vừa mới chân ướt chân ráo ở ngoài kia vào để
thực hiện một hành vi ngang trái và tội tình: đi tìm việc làm, đi tìm nơi trú
ngụ chót cùng của cuộc đời. Vâng! Đã ngót ngét bước sang cái tuổi năm mươi rồi
mà còn lận đận bỏ xứ xa quê để tìm công ăn việc làm thì thật là tội tình! Nhưng
hỡi ôi, biết làm sao được! Cuộc đời vốn dĩ nó vẫn cứ hững hờ trôi chảy như thế
cũng như tự trong cái thâm tâm đã quá chán chường mệt mỏi của tôi, tôi đâu có
tính ngồi viết lại những dòng này, một việc làm mà chỉ cần nhắc tới thôi là
cũng đủ thấy rùng mình, quá đỗi dớ dẩn rồi. Viết Lại! Động từ ấy mới sáo rỗng làm
sao! Viết Lại có nghĩa là Sống Lại, sống lại cái cuộc sống nửa sống nửa chết ấy
thì coi như chết hai lần! Viết Lại! Chao ôi, cái hành vi ấy mới bốc mùi ngầy ngụa
làm sao! Vậy mà tôi vẫn phải kể lại, phải viết lại như một thứ ma đưa lối, quỷ
đưa đường, có cố tình lãng quên đi cũng chẳng được.

Tôi bốn chín tuổi và đang thất nghiệp, đúng hơn là
vừa mới thất nghiệp. Tôi, một kẻ dư thừa vừa bị bắn ra khỏi lề đường. Cao một
thước bảy mươi nhưng chỉ nặng có bốn mươi nhăm cân, hốc hác, bắt đầu có dấu hiệu
thần kinh, tóc bạc nham nhở, ngực lép, bụng lép, mắt cá chày, da xám ngoét, môi
thâm, răng rụng gần một phần ba, ít cười, ít nói, sợ ánh sáng, sợ tiếng động, sợ
đô thị, sợ nơi đông người, dấu vết mặc cảm tự ti in hằn vào từng bước chân đi,
từ trong cái nhếch mép rụt rè, nửa cười nửa khổ… Tóm lại, tôi là một con nộm
rơm khốn khổ giữa cánh đồng đời đầy giông bão. Ấy vậy mà cái đống da thịt xương
xẩu lằng nhằng là tôi đó lại đã có một thời ngang dọc, tráng kiện chẳng kém chi
ai. Cái thời gắn liền với những cánh rừng bom đạn bên dòng sông Sài Gòn, cái thời
mà giá như trái mìn Clâymơ màu xanh là cây cong vênh ấy đừng có nhằm giữa đỉnh
đầu tôi lạnh lẽo giáng xuống thì có lẽ cho đến hôm nay, thể xác tôi, tâm hồn
tôi chưa tới nỗi tồi tệ dường này. Tôi đã thành một lão già, lão già ốm o và sầu
muộn. Mà, ô hay! Tôi đang lảm nhảm cái gì đây chứ? Tôi đang muốn kể về người
đàn bà chết mười mươi mà đột nhiên sống lại kia mà. Chà!… Thì ra một khi đã
già, đã đánh tuột hết lượng sinh khí ra phía sau đuôi, người ta đâm dở chứng ưa
than thân trách phận.

…