Bàn Về Chiến Tranh

Tướng Các Phôn
Clau-dơ-vit (Karl Von Clausewitz) sinh năm 1780 ở Buốc, gần thành phố
Mác-đơ-buốc, nước Phổ. Họ hàng ông phần nhiều là những trí thức tư sản. Bố
Clau-dơ-vít làm sĩ quan trong quân đội phong kiến Phổ.

Bấy giờ nước Phổ là một
vương quốc rộng lớn và hùng mạnh nhất trong số hơn 300 nước nhỏ thuộc “Đế quốc
La Mã thần thánh Giéc-manh” (sau này thống nhất lại
thành đế quốc Đức. Chế độ cai trị ở Phổ là một chế độ phong kiến chuyên chế,
phản động vào bậc nhất ở châu Âu. Quân đội Phổ thường được coi là một quân đội
mạnh nhất châu Âu thời đó.

Theo luật của vương
triều Phổ, việc giữ các chức vụ sĩ quan trong quân đội là đặc quyền của quý
tộc. Không thuộc dòng dõi quý tộc thì không được làm sĩ quan. Cho nên, để được
hưởng cái đặc quyền đó, ông bố của Clau-dơ-vít đã phải tìm cách điền thêm danh
hiệu quý tộc “Phôn” của gia đình nhà vợ vào tên họ của mình. Nhưng ông không
làm sĩ quan được lâu. Sau cuộc Chiến tranh Bảy năm[1],
trong hàng ngũ sĩ quan Phổ có sự thanh trừng những phần tử tư sản. Bố
Clau-dơ-vít cũng là một người trong số sĩ quan bị thanh trừng kể trên, vì một
sự xúc phạm nào đấy, nhưng có lẽ chính là vì thành phần quý tộc không rõ ràng
của mình.

Trở về Buốc, ông xin
được một chân viên chức thu thuế. Lương ít, ông rất vất vả mới nuôi nổi sáu đứa
con, trong đó Clau-dơ-vít là con thứ năm. Vì sinh hoạt gia đình thiếu thốn nên
ngay từ năm 12 tuổi, Clau-dơ-vít đã phải vào làm lính cầm cờ trong trung đoàn
“Hoàng tử Phéc-đi-nan” đóng ở Pô-xđam.

Chỉ một năm sau khi vào
lính (1793), Clau-dơ-vít đã có mặt trong trận bao vây quân Cộng hòa Pháp ở
Mai-ăng-xơ. Trận đánh kết thúc, người ta thấy cậu bé Clau-dơ-vít, gần như cong
người đi vì phải vác một cây cờ to quá khổ, cùng đội ngũ lính Phổ ngạo nghễ
tiến vào thành phố giữa những đám cháy còn nghi ngút khói và tiếng “hua-ra” ầm
ĩ của những phần tử bảo hoàng.

…