Nguyễn Hãng – Tác Phẩm
EPUB
Tác giả: Nguyễn Văn Toại
Thể loại: Cổ Văn Việt Nam
Đọc online
Giới thiệu
là một cuốn sách do nhà văn Nguyễn văn Toại
biên tập và nxb Văn hóa thông tin xuất bản năm 2007.
Với số lượng in chỉ có 500 cuốn ,không có phát
hành trên thị trường sách ,do vậy ít bạn đọc được biết đến.
Xin được giới thiệu cuốn sách trên ở nơi đây
:vnthuquan.Thư viện online.
************
NGUYỄN HÃNG,TÁC GIA VĂN HỌC Thế kỷ XVI
(Thay lời giới thiệu)
Có thể nói Nguyễn Hãng ,tức Nại Hiên tiên sinh
,là một hiện tượng hiếm gặp trong văn học Việt nam thế kỷ thứ XVI.Tươngtruyền,Ông
sinh ra trong một gia đình nghèo ,mẹ chuyên nghề bán quán ven bờ đê sông Hồng.Còn
về tài học của Ông thì người đời còn kể rằng ,có lần Ông ra chợ Dòng giả mua
sách để kiếm cớ mà đọc.Nhờ Thần mộc ở cây gạo khòng đầu đường cái Mả giai nhập
vào giúp Ông nhập tâm một thoáng hết mấy bồ sách của ông chủ hàng !Ông là con dể
Nguyễn Doãn Cung-đỗ đệ tam giáp tiến sĩ đồng xuất thân khoa Kỷ mùi,niên hiệu
Quang Thuận 10(1469),đời Lê Thánh Tông;đồng thời là anh dể Nguyễn Mẫn Đốc-đỗ đệ
nhất giáp tiến sĩ cập đệ nhị danh(Bảng nhãn),khoa Mậu dần,niên hiệu Quang Thiệu
3 (1518),đời Lê Chiêu Tông ,năm 27 tuổi.(1)
Cả ba ông đều cùng quê xã Xuân lũng(tên nôm là
Làng Dòng),một làng Việt cổ,cũng là làng học nổi tiếng ở vùng trung du huyện
Lâm thao,tỉnh Phú thọ.Khác chăng là về học vấn -Nguyễn Hãng chỉ có bằng giám
sinh trường Quốc Tử Giám,tương đương với cử nhân nho học trước 1945.nhưng tên
tuổi Nguyễn Hãng lại vượt ra khỏi khuôn viên một dòng họ,một làng và được định
danh trên văn đàn nước nhà chỉ bởi hai bài phú bất hủ”Tịch
cư ninh thể” và”Đại Đồng phong cảnh”,đó là chưakể bài
phú “Tam ngung động”(2) bị thất lạc bản thảo và “Thiên nam
vân lục liệt truyện”,tập văn xuôi (chữ Hán).Riêng bài phú “Tịch cư
ninh thể”đã được nhóm nghiên cứu văn học Lê Quí Đôn(gồm Huỳnh lý,Lê Trí Viễn,Đỗ
Đức Hiểu) đưa vào trích giảng văn học,sách giáo khoa dùng cho học sinh trung học
đầu những năm sáu mươi của thế kỷ trước.
Lê Quí Đôn viết :”Nguyễn
Hãng ,người xa Xuân lũng,học hạnh tinh thần đầy đủ ,đỗ hương tiến sĩ
giữa năm Hồng Thuận ,Sau vì nhà Mạc cướp ngôi vua,nên không đi thi nữa,dựng một
cái hiên nhỏ ở phía đông nhà,đặt tên là”Nại hiên” ,tự do tiêu khiển,làm
bài phú bằng quốc âm để tỏ chí hướng;nhân tập “Chích quái” của Vũ Quỳnh
,soạn riêng ba cuốn “Thiên nam vân lục”.Có người khuyên nên ra làm
quan,Nguyễn Hãng chỉ cười mà không đáp lại.Lúc ấy ,gia quốc công là Vũ
Văn Mật trấn thủ Tuyên quang,vẫn theo chính sóc niên hiệu nguyên
hòa,lỵ ở Tuyên quang,ở thành Đại Đồng,châu Thu Vật,nhân dân tụ họp đông
đúc,buôn bán thịnh vượng,là đô hội lớn của phiên trấn về mặt tây.Văn Mật thường
đưa thơ mời Nguyễn hãng;khi Nguyễn Hãng đến,Văn Mật sai làm bài phú Đại Đông
phong cảnh theo thể quốc âm.Hãng cầm bút làm xong ngay,Văn Mật mừng lắm,đưa tặng
một cái thúng nhỏ đựng bạc để làm tiền nhuận bút 2000lạng,nhưng chỉ tiếp đãi
vào bậc văn nhân,mà không biết trong bụng Nguyễn Hãng có uẩn khúc;Nguyễn Hãng
cũng biết Văn Mật là người hào mục thô lỗ,không có trí lớn,không chịu bộc lộ hết tài
năng của mình,bèn từ tạ trở về,ngao du với ruộng vườn,đọc sách,bàn luận đạo
nghĩa,người ta phục là người cao thượng,sau mất ở quê hương,nay còn phần mộ tại
Xuân Lũng.(3)
…